Need any help? Contact Us

Պատմաբան, ձեռագրագետ, Արտաշես Մաթևոսյանի (1922-2004)

Գիտական աշխատությունների ցանկ


Հեղինակի մասին՝ տե՛ս



Գրքեր


1.   Գլաձորի համալսարանը միջնադարյան Հայաստանի լուսավորության կենտրոն (Սեն Արեւշատյանի հեղինակակցությամբ), հայերեն 1-60, ռուսերեն 1-64, Երևան, 1984:

2. Հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, ԺԳ դար, կազմեց Ա. Մաթեւոսյան, Երևան, 1984, 987 էջ:

3. Հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, Ե-ԺԲ դարեր, աշխատասիրությամբ Ա. Մաթեւոսյան, Երևան, 1988, 365 էջ:

4. Կորիւնի Մեսրոպ Մաշտոցի Պատմութեան ձեռագրի մի թղթի տեղափոխութիւն, Հայագիտական մատենաշար «Բազմավէպ» - 32, Վենետիկ 1990, 78 էջ:

5. Կորյուն, Վարք Մեսրոպ Մաշտոցի,  «Հայոց մատենագիրներ» մատենաշարի Ա. գիրք, Երևան,1994, 176 էջ:

6. Մովսես Խորենացու «Հայոց պատմության» Չորրորդ գիրքը, Երևան, 1995, 222 էջ:

7. Մեծոփավանքի գրչության կենտրոնը, (ԺԲ-ԺԵ դդ),  Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածին, 1997, 208 էջ:

8. Հայերեն ձեռագրերի հիշատակարանները միջնադարյան հայ մշակույթի ուսումնասիրության սկզբնաղբյուր, Երևան, 1998, 123 էջ:

9. Մատեան գիտութեան եւ հաւատոյ Դաւթի քահանայի (նմանահանություն), (առաջաբան), հատոր 1, Երևան 1995, 772 էջ:

10. Մատեան գիտութեան եւ հաւատոյ Դաւթի քահանայի (ուսումնասիրություն), հատոր 2, Երևան, 1997, 570 էջ:

11. Գրիգոր Ծերենց Խլաթեցի (Սեդա Մարաբյանի հեղինակակցությամբ), Երևան, 2000, 255 էջ:

12. Վազգեն Վեհափառի Ավետարանը, (Տատյանա  Իզմայլովայի հեղինակակցությամբ), (նմանահանություն), (հնագրական նկարագրությունը և ձեռագրագիտական ուսումնասիրություն) Երևան, 2000, 599 էջ:

13. Էջմիածնի Ավետարանը (նմանահանություն), (Հայդե եւ Հելմուտ Բուշհաուզենների հեղինակակցությամբ), Վիեննա, 2001:

14. Հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, ԺԴ դար,  մասն Ա (1301-1325 թթ.), կազմողներ՝ Լ. Խաչիկյան, Ա. Մաթևոսյան, Ա. Ղազարոսյան, Երևան, 2018, 640 էջ։



 Հոդվածներ


1. Մոկաց Սարի Ս. Գեորգ վանքի գրչության կենտրոնը XIV- XV դարերում, «Բանբեր Մատենադարանի», 6, Երևան,  1962, էջ 197-218:

2. Հեթում Ախտուց տիրոջ եւ Վասիլ Մարաջախտի ժամանակագրություները, «Պատմա-բանասիրական հանդես»,  4, Երևան,  1963,  էջ 183-202:

3. Լիմ անապատի գրչության կենտրոնը ԺԳ-ԺԵ դարերում, «Էջմիածին», Զ,  1966,  էջ 48-55:

4. Մի ձեռագիր Ավետարանի Հիշատակարանի նոր վերծանություն, «Էջմիածին», ԺԱ-ԺԲ,  1966,  էջ 205-209:                                                               

5. «Ճանապարհացոյց» Ջուղայեցի Պետրոսի որդի Հակոբի, «Բանբեր Մատենադարանի», 8, Երևան, 1967, էջ 285-289:

6. Ձեռագրագիտական սրբագրություններ, «Էջմիածին»,  Ե, 1968, էջ 59-63:

7. Սանահնի եւ Հաղբատի գրչության կենտրոնները, «Էջմիածին», Զ, 1968,      էջ 31-40:

8. Ե՞րբ եւ որտե՞ղ է գրվել Մշո Տօնական-ճառընտիրը, «Բանբեր Մատենադարանի», 9, Երևան, 1969, էջ 137-162:

9. Մշո ճառընտիրը, «Սովետական Հայաստան» (ամսագիր) 1969, 7, Երևան, էջ 20-21

10. Գրիգոր Տաթևացին և Մեծոփավանքի դպրոցի հիմնադրումը, «Պատմա-բանասիրական հանդես», 2, Երևան,  1969, էջ 146-154:                                              

11. Հայերեն ամենամեծ ձեռագիրը, (անգլերեն), «ARARAT», T. XI. 3,  1970, էջ 28-31 Նյու-Յորք

12. Գրիչ Հովհաննես Սանդղկավանեցի («Մողնու Ավետարանը»), «Բանբեր Մատենադարանի», 10, Երևան, 1971, էջ 379-400:

13. Հաղբատի գրչության կենտրոնը, «Էջմիածին», Ե, 1971,  էջ 43-49:

14. Դամասկոսի թանգարանի հայկական  պատառիկները, (Լ. Խաչիկյանի հեղինակակցությամբ), «Հայկազյան Հայագիտական հանդես», Բեյրութ, 1972, էջ 9-54

15. Երևանի գրչության կենտրոնները, «Երևանի հոբելյանը», Երևան, 1972, էջ 113-118

16. Լազարյան ճեմարանի հնագույն ձեռագիրը, «Պատմա-բանասիրական հանդես», 1, Երևան,  1973, էջ 123-132:

17. Նորահայտ պատառիկներ Անանիա Շիրակացու թվաբանության դասագրքից, «Լրաբեր» հաս. գիտ.,  6, Երևան, 1974,  էջ  65-76:

18. Անանիա Շիրակացու «Քննիկոնը», «Լրաբեր» հաս. գիտ., 7, Երևան, 1974, էջ 66-78:

19. Անանիա Շիրակացու «Քննիկոնը», «Լրաբեր» հաս. գիտ., 8, Երևան, 1974,  էջ 71-81:

20. Самая большая армянская рукопись (Мушский Чарьнтир)  “Проблемы палеигрфии и кодикологии в СССР” Москва, 1974, ст. 382-392.

21. Երկու արժեքավոր ձեռագրեր Ս. Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարանին, «Էջմիածին», ԺԲ, 1976,  էջ 45-51

22. Древнейшая армянская рукопись на бумаге, “Памятники культуры новые открития” Ежегодник, 1976, Москва, 1977, ст 7-11.                               

23. Վեհափառի Ավետարանը, «Էջմիածին», Ե, 1978,  էջ 34-48։

24. Անանիա Շիրակացու «Աշխարհագրության» հետ կապված մի քանի հարցեր, «Լրաբեր» հաս. գիտ., 9, Երևան,  1979,  էջ 78-86:

25. Անանիա Շիրակացու «Քննիկոնի» երկրաչափության բաժինը, «Պատմա-բանասիրական հանդես», 2, Երևան, 1979,  էջ 163-178

26. Ցուցակ հայերեն ձեռագրաց մասնավոր անձանց, «Բանբեր Մատենադարանի»,  13, Երևան, 1980, էջ 317-326, համարներ 17-22։

27. Եվկլիդեսի «Տարերքը» Անանիա Շիրակացու «Քննիկոնի» երկրաչափության  մաս, «Լրաբեր» հաս. գիտ.,  1, Երևան, 1980,  էջ 66-78, 89-95:

28. Հեթում Ա թագավորի Ռոսլինյան Ավետարանի նորահայտ մասունքները, «Բանբեր Մատենադարանի», 13, Երևան. 1980, էջ 275-294:

29. Հիրավի, ե՞րբ և որտե՞ղ է հիմնադրվել Գլաձորի համալսարանը, «Գարուն», 7, Երևան, 1980,  էջ 55-59։

30. Նորից Շիրակացու «Քննիկոնի» մասին, «Պատմա-բանասիրական հանդես», 2, Երևան,  1981, էջ 223-239:                  

31.  Մատենադարան ձեռագիր թիվ 2679, «Գիտություն և տեխնիկա», 4, Երևան, 1982, էջ 1-

32. Նշմարներ Անի քաղաքի գրչության եւ մանրանկարչության, «Բանբեր Մատենադարանի», 14, Երևան, 1984, էջ 106-134:

33.  Նոր վկայություններ Գլաձորի Համալսարանի մասին (հիմնադրման 700 ամյակի առթիվ), «Պատմա-բանասիրական հանդես», 4, Երևան, 1984, էջ 20-31:

34. Հայոց միջնադարյան Համալսարանը,  «Լրաբեր» հաս. գիտ., 1, Երևան, 1984,  էջ 62-71:

35. Գլաձորի համալսարանի ուսումնական ծրագիրը, «Էջմիածին», ԺԱ-ԺԲ, 1984, էջ 46-55։

36. Զվարթնոցի տաճարը: Կործանման պատճառները և ժամանակը, (Ս. Փիրուզյանի և Լ. Շահսուվարյանի հեղինակակցությամբ), «Պատմա-բանասիրական հանդես», 3, Երևան, 1984,  էջ 189-194։

37. Ստեփանոս Տարոնացի Ասողիկը եւ Անանիա Շիրակացու «Քննիկոնը», «Պատմա-բանասիրական հանդես», 3, Երևան, 1986,  էջ 125-133:

38. Դարերի խորքից (Աշտարակի շրջան, պատմական ակնարկ), «Գիտութուն և տեխնիկա», 3, Երևան, 1986, էջ 29-33:

39. Մովսես Խորենացին և Աթանաս Տարոնացու Ժամանակագրությունը, «Պատմա-բանասիրական հանդես», 1, Երևան, 1989, էջ 220-234:

40. Կորիւնի Մեսրոպ Մաշտոցի պատմութեան ձեռագրի մի թղթի տեղափոխութիւն, «Բազմավէպ», 1-4, Վենետիկ, 1989,  էջ 116-148:

     41. Անանիա Շիրակացու թվաբանության բաժանման գործողությունը, «Լրաբեր» հաս. գիտ., 10, Երևան, 1990,  էջ 53-64:

42. Էջմիածնի Ավետարանը, «Էջմիածին», 1990, Ա, էջ 51-60, և  Բ-Գ,  էջ 74-78:

43. Էջմիածնի հազարամենի Ավետարանը, «Մշակույթ», 1, Երևան, 1990,  էջ 36-46։

44. Կորիւնի ձեռագրի խախտուած թղթի ստեղծած շփոթը Հայ մատենագրութեան և բանասիրութեան մէջ, «Բազմավէպ», 1-2, Վենետիկ, 1990,  էջ 101-132։

45. Մովսես Խորենացին Մեսրոպյան գրերի մասին, «Պատմա-բանասիրական հանդես», 3, Երևան, 1990, էջ 100-117։

46. Մովսես Խորենացու պատմագրքի խորագիրը և ավարտման թվականը, «Էջմիածին»,  Թ-Ժ, 1991,  էջ 85-93։

47. Մովսես Խորենացու «Հայոց պատմության» չորրորդ գրքի հարցը, «Պատմա-բանասիրական հանդես», 2, Երևան, 1991,   էջ 186-204:

48. Թարգմանչաց Ավետարանը, «Էջմիածին», 1992,  Թ-Ժ-ԺԱ, էջ 102-114, 1993, Ա-Բ-Գ էջ էջ 105-118։

49. Գրիգոր Մագիստրոսը եւ Անանիա Շիրակացու «Քննիկոնը», «Բանբեր Մատենադարանի», 16, Երևան, 1994, էջ 16-30:

50. Վեհափառական երկու Ավետարան, «Էջմիածին», Թ-Ժ, 1994, էջ 32-34։

51. Գրիգոր Ծերենց Խլաթեցի, «Դրուատ գովութեան ի Սուրբ Աստուածածինն», «Գանձասար», Ե Աստուածաբանական հանդես,  Երևան, 1994, էջ 16-22։

52. Հայերեն ձեռագիր մատյանը եւ հայ գրչության արվեստը, «Էջմիածին», Բ-Գ,  1997,  էջ 184-205:

53. Ղազար Փարպեցին Մաշտոցյան գրերի մասին, «Պատմա-բանասիրական հանդես»,  2, Երևան,          2002,  էջ 93-111

54. Հայոց գրերի գծագրական հորինվածքը, «Հայ արվեստ», 2002 ,1, էջ 7-

55. Ձեռագրերի հիշատակարանները հուշարձանների մասին, (Ա. Ղազարոսյանի հեղինակակցությամբ), «Էջմիածին», Բ-Գ, 2005, էջ 136-149։

56. Գևորգ Սկևռացին Հեթում թագավորի «Ճաշոցի» հորինիչ և պճնազարդող, «Էջմիածին», Բ-Գ, 2007, էջ 101-112, ԺԲ, էջ 51-72 (հրատարակության պատրաստեց Ա. Ղազարոսյանը):


Հոդվածներ

Հայկական սովետական հանրագիտարանում,

Երևան, 1974-1986 թթ.

        

     Հատոր 1, 1974

      

     «Ա», (հայերեն այբուբենի առաջին տառը), էջ 11

     «Ազարիա գրիչ», էջ 100

     «Աղթամարի գրչության կենտրոն», էջ 255

     «Ամրդոլու վանքի դպրոց», էջ 133

     «Այրիվանքի դպրոց», էջ 354

     «Անանիա Առաքյալի անապատի դպրոց», էջ 362

     «Ապրակունյաց դպրոց», էջ 512

     «Առաքել գրիչ», էջ 533

     «Առաքել Հնազանդենց», էջ 533

     «Առաքել Տարոնացի», էջ 534

     «Ասպիսակի գրչության կենտրոն», էջ 573

     «Աստապատի դպրոց», էջ 575

     «Աստվածատուր գրիչ», էջ 592

     «Ավագ վանքի դպրոց», էջ  599

     

     Հատոր 2, 1976


     «Արիստակես գրիչ» (Ռըստակես գրիչ), էջ 62

     «Արիստակես գրիչ», էջ 62

     «Արիստակես Սեբաստացի», էջ 62

     «Արծկեի գրչության կենտրոն», էջ 71

     «Արճեշի գրչության կենտրոն», էջ 88

     «Արշակունյաց դպրոցներ», էջ 109-110

     «Արջո Առիճ», էջ 112-113

     «Բ», (հայերեն այբուբենի երկրորդ տառը), էջ 183

     «Բազենցի վանք», էջ 209

     «Բարակաձորո վանք», (բարակաձորի վանք) էջ 308

     «Բարսեղ» (ХШ դարի հայ գրիչ), էջ 336

     «Բարսեղ Ասպիսակցի», էջ 337

    «Բարսեղ Կիլիկեցի», էջ 337

    «Բոլորգիր», էջ 512

    «Գ», (հայերեն այբուբենի երրորդ տառը), էջ 631

    «Գագիկ» (հայ մատենագիր), էջ 637

    «Գաղափարագիր», էջ 665

    «Գաղտնագիր», էջ 669


     Հատոր 3, 1977

   

    «Գլխազարդ», էջ 96

    «Գրիգոր Խլաթեցի»,  (հեղինակակցությամբ Ն. Թահմիզյանի), էջ 216

    «Գրիգոր Րաբունապետ Կեսարացի», էջ 223

    «Գրիչ», էջ 230-231

    «Գրչագիր», էջ 236-237

    «Գրչության արվեստ», էջ 237

    «Գրչության կենտրոններ», էջ 237

    «Դ», (հայերեն այբուբենի չորրրորդ տառը), էջ 259

    «Դրազարկ» (գրչության կենտրոն), էջ 447

    «Ե», (հայերեն այբուբենի հինգերորդ տառը), էջ 465

    «Երկաթագիր», էջ 594

    «Զ», (հայերեն այբուբենի վեցերորդ տառը), էջ 647


    Հատոր 4, 1978


    «Է», (հայերեն այբուբենի յոթերորդ տառը), էջ 5

    «Ը», (հայերեն այբուբենի ութերորդ տառը), էջ 103

    «Թ», (հայերեն այբուբենի իններորդ տառը),   էջ 113

    «Թարգմանչած Ավետարան», էջ 149

    «Թովմա Մեծոփեցի», էջ 201-202

    «Ժ», (հայերեն այբուբենի տասներորդ տառը), էջ 271

    «Ի», (հայերեն այբուբենի տասնմեկերորդ տառը), էջ 305

    «Լ», (հայերեն այբուբենի տասներկուերորդ տառը), էջ 465

    «Լազարյան Ավետարան», էջ 470

    «Լիմի գրչության կենտրոն», էջ 617

    «Խ», (հայերեն այբուբենի տասներեքերորդ տառը),  էջ 699

      

    Հատոր 5, 1979


    «Խառաբաստավանքի գրչության կենտրոն» էջ 30-31

    «Խոր Վիրապի դպրոց», էջ 84

    «Խորանաշատի գրչության դպրոց», էջ 86

    «Ծ», (հայերեն այբուբենի տասնչորսերորդ տառը), էջ 104

    «Կ», (հայերեն այբուբենի տասնհինգերորդ տառը), էջ 148

    «Կազմ» (ձեռագրի կամ գրքի կողերը), էջ 157

    «Կազմող» (կազմարար), էջ 157

    «Կապոսի դպրոց» (հայ գրչության կենտրոն), էջ 265

    «Կոզմա» (հայ գրիչ և մանրանկարիչ), էջ 506

    «Կտուց անապատի գրչության կենտրոն» էջ 671-672

     

    Հատոր 6, 1980


    «Հ», (հայերեն այբուբենի տասնվեցերորդ տառը), էջ 38

    «Հակոբ Ղրիմեցի», էջ 68

    «Հաղպատի Ավետարան», էջ 82

    «Հաղպատի գրադարան», էջ 83

    «Հաղպատի դպրոց», էջ 83

    «Հայերեն հնագույն թղթյա ձեռագիր», էջ 160

    «Հայկական գիր» (հայոց գիր), էջ 173

    «Հայրապետ» (հայ գրիչ և մանրանկարիչ), էջ 205

    «Հառիճի դպրոց», (Ս. Խոդոյանի հեղինակակցությամբ), էջ 244

    «Հերմոնի վանքի դպրոց», էջ 381

    «Հովհաննավանքի գրչության կենտրոն», էջ 554-555

    «Հովհաննես Արքաեղբայր», էջ 556-557

    «Հովհաննես գրիչ», էջ 557

    «Հովհաննես Մանկասարենց», էջ 563

    «Հովհաննես Մեծոփեցի», էջ 564

    «Հովհաննես Սանդղկավանցի», էջ 565

    «Հռոփանոս» (հույն գրիչ) էջ 611

    «Ձ», (հայերեն այբուբենի տասնյոթերորդ տառը), էջ 685

       

    Հատոր 7, 1981


    «Ղ», (հայերեն այբուբենի տասնութերորդ տառը), էջ 6

    «Ճ», (հայերեն այբուբենի տասնիններորդ տառը), էջ 56

    «Մ», (հայերեն այբուբենի քսաներորդ տառը), էջ 108

    «Մագաղաթ», էջ 110-111

    «Մաղաքիա Ղրիմեցի», էջ 189

    «Մաշկեվոր վանք», գրչության կենտրոն, (Թ. Հակոբյանի հեղինակակցությամբ), էջ 260-261

    «Մատենագիր», էջ 283

    «Մեծոփավանքի դպրոց», էջ 441-442

    «Մեկնիչ», էջ 442

    «Մեկնություն», էջ 442

    «Մխիթար Սասնեցի», էջ 633

    «Մշո ճառընտիր», էջ  659-660

    «Մուղնու Ավետարան», էջ 697


    Հատոր 8, 1982


    «Մովսես Երզնկացի», էջ 40

    «Յ», (հայերեն այբուբենի քսանմեկերորդ տառը), էջ 103

    «Ն», (հայերեն այբուբենի քսաներկուերորդ տառը), էջ 138

    «Նարեկավանքի դպրոց», էջ 203

    «Ներսես Մշեցի», էջ 254

    «Նոտրգիր», էջ 348-349

    «Շ», (հայերեն այբուբենի քսաներեքերորդ տառը), էջ 409

    «Շղագիր», էջ 523

    «Ո», (հայերեն այբուբենի քսանչորսերորդ տառը), էջ 606

    «Չ», (հայերեն այբուբենի քսանհինգերորդ տառը), էջ 656


    Հատոր 9, 1983


    «Պ», (հայերեն այբուբենի քսանվեցերորդ տառը), էջ 75

    «Պահպանակ», էջ 99-100

    «Ջ», (հայերեն այբուբենի քսանյոթերորդ տառը), էջ 467

    «Ռ», (հայերեն այբուբենի քսանութերորդ տառը), էջ 555


      Հատոր 10, 1984


    «Ս», (հայերեն այբուբենի քսանիններորդ տառը), էջ 105

    «Սանահինի Համալսարան», էջ 175

    «Սանահինի մատենադարան», էջ 175

    «Սարի վանքի դպրոց», էջ 230

    «Սեվ լեռների դպրոց», էջ 308

    «Սկեվռա վանք», էջ 439

    «Սկզբնաթերթ», էջ 439

     «Սյունյաց վարդապետարան», էջ 477-478


      Հատոր 11, 1985


     «Սսի Մատենադարան», էջ 84

     «Վ», (հայերեն այբուբենի երեսուներորդ տառը), էջ 221

     «Վաղարշապատի դպրոց», էջ 251

     «Վայելչագրություն», (հեղինակակցությամբ ա. Տեր-Գրիգորյանի), էջ 257

     «Վարդապետական», բարձր դպրոց, էջ 324-325

     «Վերջնազարդ», էջ 417

     «Տ», (հայերեն այբուբենի երեսունմեկերորդ տառը), էջ 537

     «Տաթևի Համալսարան», էջ 542

     «Տաթևի Մատենադարան», էջ 543

       

      Հատոր 12, 1986


     «Ր», (հայերեն այբուբենի երեսուներկուերորդ տառը), էջ 135

     «Ց», (հայերեն այբուբենի երեսուներեքերորդ տառը), էջ 137

     «ՈՒ, (հայերեն այբուբենի երեսունչորսերորդ տառը), էջ 174

     «Փ», (հայերեն այբուբենի երեսունհինգերորդ տառը), էջ 296

     «Ք», (հայերեն այբուբենի երեսունվեցերորդ տառը), էջ 380

     «Քննիկոն», էջ 469-470

     «Օ», (հայերեն այբուբենի երեսունյոթերորդ տառը), էջ 507

     «Ֆ»,(հայերեն այբուբենի երեսունութերորդ տառը), էջ 609


   Կազմեց՝ Գոհար Ղազարյանը (Մատենադարան)


Սկիզբ «Հայ արվեստ» Գրադարան Պատկերասրահ Որմնանկարչություն Գրավոր մշակույթ Մենք Ծրագրեր Հղումներ

© 2016-2020 - ArmenianArt.org - հեղինակային իրավունքները պաշտպանված են։

Սկիզբ

«Հայ արվեստ» հանդես

Գրադարան

Պատկերասրահ

Որմնանկարչություն

Գրավոր մշակույթ

Մենք

Հղումներ

Սույն կայքում տեղադրված նյութերը այդ թվում` բոլոր նկարները, պատկերները, տեքստային նյութերը, կարող են օգտագործվել անձնական, կրթական, ինչպես նաև տեղեկատվական նպատակներով, ArmenianArt.org կայքի անվան պարտադիր հղումով։